راهکاری سبز برای حفظ نبض زمین

به گزارش روابط عمومی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان زنجان؛ درختان ریسمان نجات بخش جهان ما هستند؛ از بین رفتن جنگل‌های روی زمین پیامدهای فاجعه باری برای جوامع انسانی و تمام موجودات زنده‌ روی زمین   به دنبال دارد، آثار عجیبی که حتی فکرش را نمی‌کنید.

براساس اعلام سازمان جهانی بهداشت، سالانه بیش از سه میلیون نفر در اثر تنفس در شهرهای آلوده دنیا جان خود را از دست می‌دهند و با نبود چاره‌اندیشی این میزان تا سال ۲۰۵۰میلادی تا دو برابر افزایش می‌یابد، به طوری که در پنج سال اخیر، آلودگی هوا هشت درصد رشد داشته است که آمار افزایش مرگ‌های منتسب به آلودگی هوا، زنگ خطری برای مقابله با آلودگی هوا و علاوه بر آن با آسیب‌هایی است که منشأ آن نبود ریه‌های تنفسی زمین است.

در چنین شرایطی محققان دریافتند، کاشت درختان بیشتر، سبب کاهش گازهای گلخانه‌ای و دی‌اکسید کربن می‌شوند، زیرا درختان در فرایند فتوسنتز گاز دی‌اکسید کربن را از هوا دریافت کرده و آن را در ساختار خود استفاده می‌کنند، بنابراین درخت و درختکاری، راهکار مناسبی برای مبارزه با آلودگی‌های زیست‌محیطی است و ایجاد جنگل‌های مصنوعی و فضای سبز در اطراف شهرهای بزرگ را می‌توان به تأسیس کارخانه‌های تولید اکسیژن تشبیه کرد.

درخت عنصر زنده‌ای است که به علت ۳۳نوع خدمتی که به اکوسیستم ارائه می کند یکی از ارزشمندترین موجودات زنده جهان محسوب می‌شود و در حقیقت اگر درخت نبود در تولید اکسیژن، ترسیب کربن، حفاظت از تنوع زیستی، حفاظت از خاک و انباشت سفره‌های آب زیرزمینی با مشکلات جدی روبه‌رو می‌شدیم. برگ درخت قادر است با جذب گرد و غبار و سایر ذرات معلق در هوا و با انجام فرایند فتوسنتز، دی اکسید کربن هوا را جذب و از آن اکسیژن بسازد و به طور طبیعی با جذب کربن اضافی هوا به پالایش هوا کمک کند؛ هر درخت قادر است سالانه به طور میانگین ۲کیلوگرم اکسیژن تولید کند و میزان اکسیژن آزاد شده به وسیله درختان پهن‌برگ در هر هکتار بین ۲۵۰۰تا ۳۰۰۰کیلوگرم است که می‌تواند نیاز ۱۰انسان را تامین کند.

از سویی یک درخت در مدت یک سال با انجام عمل تبخیر و تعرق به اندازه ۲۵۰تا ۴۰۰لیتر آب را به صورت بخار از خود متصاعد می‌کند؛ همچنین در تعیین دمای محیط پیرامونی خود نقش دارد به طوری که هوای یک منطقه درختکاری شده می‌تواند تا ۱۱درجه سانتیگراد خنک‌تر از منطقه بی‌درخت همجوار آن باشد. بنا بر اعلام کارشناسان یک درخت ۵۰ساله به خاطر خدماتی که به اکوسیستم یا بوم‌سازگان ارائه می‌دهد تا ۲۰۰هزار دلار ارزش‌گذاری شده است.

 کاشت یک میلیارد درخت از تعهدات ایران در مقابل زمین

محققان و دولت‌ها، مدت‌ها است که از ایده کاشت درخت، به عنوان راه‌حلی برای تغییر آب‌وهوا حمایت می‌کنند وطرح کاشت یک میلیارد اصله درخت در کشور و استفاده از ظرفیت‌ مشارکت‌های مردمی، تلاشی در همین راستا ارزیابی می‌شود.

اجرای طرح کاشت یک میلیارد درخت طی چهار سال که توسط دولت با مشارکت مردم و دوستداران محیط زیست صورت می گیرد، اقدامی شجاعانه و با هدف حل مشکلات موجود در بیابان زایی و توسعه جنگل های دست کاشت کشور است. ایران، با ۱۴/۳میلیون هکتار جنگل، که معادل ۸/۷درصد از کل مساحت آن را دربرمی گیرد، کشوری کم جنگل است در حالی که فرسایش خاک آن سه برابر متوسط جهانی است و سالانه خسارتی بالغ بر ۲۸میلیارد دلار از این ناحیه به کشور وارد می‌شود. بر اساس بررسی‌های اخیر مرکز پژوهشهای مجلس، کشور ما در ۵۰سال گذشته با ۲درجه افزایش دما، ۵۵میلی‌متر کاهش بارندگی و ۲۷۰میلی متر افزایش تبخیر رو به رو شده است.

مشارکت مردم برای اجرای طرح کاشت یک میلیارد درخت ضروری است

معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان زنجان با بیان اینکه تعهد استان زنجان از طرح ملی کاشت یک میلیارد درخت، سه و نیم میلیون اصله نهال است، اظهار کرد: این طرح طی چهار سال باید به اتمام برسد در حال حاضر تولید نهال‌های مورد نیاز استان برای این طرح تولید شدند و کاشت آنها از سال 1402 آغاز شده است.

علی ایده لویی ادامه داد:کاشت درختان به تنهایی اهمیت ندارد و برای عمل به تعهدات بین المللی باید در نگهداشت آن جدیت کافی داشت تا نسل های آینده از آن بهره‌برداری کنند.

وی با بیان اینکه خوشبختانه این طرح تا به امروز روند مطلوبی را طی کرده است؛ عنوان کرد: برای کاشت درخت تا حد امکان تمام استانداردها رعایت شده است و کاشت درخت با توجه به شرایط کم آبی و اقلیم صورت می‌گیرد و در خصوص نوع کاشت و محل کاشت مطالعات و اقدامات بسیاری انجام شده است.

ایده لویی اضافه کرد: درخت داری مهم ترین بخش در طرح یک میلیارد درخت کاری است و باید از نهال های کاشته شده مراقبت شود. مراقبت از منابع طبیعی یک  وظیفه همگانی است.

 آموزش به 22 هزار دانش‌آموز انجام شده است

رئیس اداره آموزش و ترویج منابع طبیعی و آبخیزداری استان زنجان با تاکید بر اینکه فرهنگ سازی نقش بسیار مهمی در کاشت و حفط درخت دارد، تصریح کرد: حضور و همراهی دانش آموزان در طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت موثر و قابل توجه است و در طرح‌ها و پویش‌هایی که صورت میگیرد امر آموزش و فرهنگ سازی اتفاق می‌افتد که در حفاظت از منابع طبیعی تاثیر قابل توجهی خواهد داشت.

مریم مختاری با اشاره به الزام همکاری میان آموزش و پرورش و اداره منابع طبیعی، ادامه داد: آموزش به 198 هزار دانش آموز استان از تعهدات منابع طبیعی است که خوشبختانه در سال گذشته آموزش غریب به 22 هزار دانش آموز انجام شد. سال گذشته 1000 گلدان به مدارسی که از سوی آموزش پرورش معرفی شد اهدا شد و دانش آموزان تمام مراحل کاشت و نگهداری از نهال را آموزش دیدند و مراقبت از گلدان کاشته شده را به عهده گرفتند.

وی افزود: یکی از اقدامات خوبی که صورت گرفت احداث نهالستان دانش آموزی در نهالستان کوشکن است. استان زنجان تنها استانی است که در نهالستان خود قطعه‌ای برای آموزش و پرورش دارد.

مختاری در پایان با بیان اینکه حفاظت از منابع طبیعی یک بینش است که باید از کودکی شکل پیدا کند، خاطرنشان کرد: در طرح‌های گوناگونی که طی سال تحصیلی اجرا می‌شود، دانش آموزان با مراحل کاشت نهال و نگه‌داری از آن آشنا می‌شوند. دیدن تلاش‌ها و زمانی که صرف رشد درخت می‌شود موجب می شود که دانش آموزان گام مهمی در نگه داری و حفاطت از منابع طبیعی بردارند.

 کاشت درخت تنها راه برون رفت از معضلات زیست محیطی

منابع طبیعی نیاز به بازسازی و احیا دارد و کاشت درخت تنها راهکار برون‌رفت از معضلات زیست محیطی است. با توجه به وسعت طرح، نمی‌توان آن را مختص سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری دانست، زیرا کاشت یک میلیارد درخت همتی ملی است که برای کاهش معضلات زیست‌محیطی و تقویت منابع آب سفره‌های زیرزمینی انجام می‌شود که خوشبختانه تاکنون نهادها و سازمان‌های مختلف به‌خوبی پای کار آمده‌اند. با این حال امید می‌رود پس از این چهار سال نیز کاشت درخت به یک فرهنگ عمومی تبدیل شود و همه نهادها و دستگاه‌ها خود را موظف به نهال‌کاری و جنگل‌کاری بدانند.